Od dnia 29 stycznia 2022 r. zmiana pracodawcy przez cudzoziemca może nastąpić przez złożenie wniosku o zmianę zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Do tej pory w takiej sytuacji koniecznym było złożenie całkowicie nowego wniosku, co wiązało się ze znacznie dłuższym oczekiwaniem na decyzję, a także wyższymi kosztami.
Po spełnieniu wszystkich niezbędnych warunków uzyskania zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, cudzoziemiec uzyskuje pozytywną decyzję, w której obok okresu ważności zezwolenia wskazuje się również:
- podmiot powierzający wykonywanie pracy, a w przypadku gdy cudzoziemiec ma być pracownikiem tymczasowym – także pracodawcę użytkownika;
- stanowisko, na jakim cudzoziemiec ma wykonywać pracę;
- najniższe wynagrodzenie, które może otrzymywać cudzoziemiec na danym stanowisku;
- wymiar czasu pracy oraz
- rodzaj umowy, na podstawie której cudzoziemiec ma wykonywać pracę.
Przed dniem 29 stycznia 2022 r. zmiana zezwolenia na pobyt czasowy i pracę mogła dotyczyć jedynie zmiany pracodawcy użytkownika lub zmiany warunków wykonywania pracy określonych w zezwoleniu na podstawie art. 118 ust. 1 pkt 2 – 5 ustawy o cudzoziemcach, tj. stanowiska, najniższego wynagrodzenia, wymiaru czasu pracy oraz rodzaju umowy. Aktualnie zmiana zezwolenia obejmuje również zmianę podmiotu powierzającego wykonywanie pracy, co wynika z nowego brzmienia art. 120 ust. 1 pkt 1 ustawy o cudzoziemcach.
Wniosek o zmianę zezwolenia na pobyt czasowy i pracę cudzoziemiec musi złożyć na specjalnym formularzu do wojewody właściwego ze względu na miejsce aktualnego pobytu cudzoziemca. Opłata związana ze zmianą zezwolenia jest o połowę niższa niż w przypadku wydania nowego zezwolenia i wynosi 220 zł. Pamiętać jednak należy, że zgodnie z art. 120 ust. 3 ustawy o cudzoziemcach zmianie nie podlega okres ważności zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.
Procedura zmiany zezwolenia to także mniej formalności – nie jest wymagane osobiste stawiennictwo cudzoziemca, a ponadto przy składaniu wniosku nie są pobierane odciski linii papilarnych. Niemniej, również podczas tego postępowania cudzoziemiec jest obowiązany przedłożyć prawidłowo wypełniony i podpisany przez upoważniony podmiot dokument zwany Załącznikiem nr 1.
Co więcej, ustawa nakłada na cudzoziemca obowiązek pisemnego poinformowania właściwego wojewody o utracie pracy w terminie 15 dni. Dzięki jego zrealizowaniu wojewoda czasowo odstępuje od cofnięcia cudzoziemcowi zezwolenia i wstrzymuje się z podjęciem tej decyzji przez okres 30 dni liczonych od dnia utraty pracy. Jeżeli zaś cudzoziemiec nie poinformuje wojewody o utracie pracy, ten odmówi mu zmiany zezwolenia na pobyt czasowy i pracę (art. 120 ust. 4 pkt 6 ustawy o cudzoziemcach).
Postępowanie w przypadku zmiany pracodawcy po uzyskaniu zezwolenia na pobyt czasowy i pracę nie budzi większych wątpliwości. Sytuacja staje się bardziej skomplikowana, gdy cudzoziemiec chce zmienić podmiot powierzający wykonywanie pracy w trakcie procedury uzyskiwania zezwolenia i dodatkowo po utracie ważności wizy. Problem wiąże się z bardzo długim czasem trwania postępowań w tym zakresie. Według udostępnionych rządowych statystyk średni czas trwania postępowania z zakresu legalizacji pobytu w 2020 r. wynosił 230 dni. W praktyce jednak od momentu złożenia wniosku przez cudzoziemca do czasu wydania decyzji często upływa okres nawet 2 lat.
Złożenie wniosku o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę najpóźniej w ostatnim dniu legalnego pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej sprawia, że jego pobyt staje się legalny nawet po upływie ważności wizy. Co jednak, gdy cudzoziemiec w trakcie procedury chce zmienić pracodawcę i dodatkowo wiąże się to ze zmianą jego aktualnego miejsca pobytu.
Otóż w sytuacji przeprowadzki cudzoziemca do innego miasta, która wiąże się ze zmianą właściwego Urzędu Wojewódzkiego do rozpatrzenia sprawy, ten ma prawo przenieść swoją procedurę do odpowiedniego organu. Główny wniosek nie będzie podlegał większym zmianom, które będą mogły zostać wprowadzone podczas wizyty w urzędzie poprzez naniesienie odpowiednich adnotacji pracownika, jednak niezbędne będzie przedłożenie wszelkich innych dokumentów, w tym aktualnego Załącznika nr 1 czy nowego zezwolenie na pracę, jeżeli cudzoziemiec nie jest zwolniony od obowiązku jego posiadania.
